εξαεριστήρας

Συσκευή που χρησιμοποιείται είτε για να δημιουργεί τεχνητή κίνηση του αέρα ή άλλων αερίων, είτε για τη μεταφορά στερεών υλών που έχουν κονιοποιηθεί (πριονίδια, αιθάλη κλπ.). Αποτελείται από έναν κινητήρα, έναν περιστρεφόμενο μηχανισμό στερεωμένο σε άξονα και, ενίοτε, από ένα ενισχυμένο περίβλημα. Οι ε. διακρίνονται ουσιαστικά σε ελικοειδείςαξονικούς και φυγοκεντρικούς. Στους πρώτους, η αναρρόφηση του ρευστού γίνεται παράλληλα προς τον άξονα περιστροφής και η έξοδός του κατά την ίδια διεύθυνση. Η συσκευή όμως μπορεί να είναι συναρμολογημένη μέσα σε μια καμπυλωτή σωλήνωση που μπορεί να μεταβάλει τη διεύθυνση της ροής του αέρα. Στον τύπο αυτόν του ε. ο κινητήρας είναι πάντοτε συναρμολογημένος απευθείας στον άξονα του περιστρεφόμενου μηχανισμού, σε σχήμα έλικα με πτερύγια, που συνήθως κατασκευάζεται από λυγισμένα ελάσματα αλουμινίου, σιδήρου ή πλαστικής ύλης. Οι μέγιστες πιέσεις που επιτυγχάνονται με τους ε. αυτού του τύπου είναι της τάξης του 1 εκ. στήλης ύδατος με μεγάλες παροχές. Ο τύπος αυτός του ε. είναι συναρμολογημένος μέσα σε αγωγό (περίβλημα) ή στους μεσότοιχους των χώρων και προκαλεί μια ροή αέρα ή αερίου κατά μήκος του αγωγού ή ένα ρεύμα αερίου από τον έναν χώρο στον άλλον. Σε άλλες περιπτώσεις, το περιστρεφόμενο στοιχείο κινείται χωρίς περίβλημα μέσα στον χώρο· τότε δημιουργείται μόνο ανακίνηση του αέρα ή του αερίου που εξακολουθεί να μένει μέσα στον χώρο. Στους φυγοκεντρικούς ε. το ρευστό αναρροφάται πάντοτε παράλληλα προς τον άξονα περιστροφής, αλλά βγαίνει από έναν αγωγό, με άξονα κάθετο προς τον προηγούμενο. Το περιστρεφόμενο στοιχείο αποτελείται από έναν τροχό με πτερύγια, που μπορεί να είναι επίπεδα, κοίλα ή κυρτά, ακτινωτά ή όχι. Το περίβλημα έχει το σχήμα κοχλία, που ονομάζεται και σπείρα. Οι φυγοκεντρικοί ε. διαιρούνται σε ε. υψηλής, μέσης και χαμηλής πίεσης. Στους πρώτους, το ρευστό φτάνει σε ολική πίεση, ίση με στήλη ύδατος 250 χιλιοστών, στους δεύτερους η τιμή της πίεσης φτάνει τα 100 χιλιοστά. Οι παροχές εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία. Πρέπει να σημειωθεί, τέλος, ότι οι ε. μπορεί να παίρνουν κίνηση τόσο από έναν κινητήρα (ηλεκτρικό, θερμικό κλπ.) όσο και από ατμοστρόβιλους και υδροστρόβιλους. Στην πρώτη περίπτωση ονομάζονται απλώς ε. ενώ στη δεύτερη στροβιλοεξαεριστήρες.

* * *

ο [εξαερίζω]

μηχάνημα με το οποίο γίνεται εξαερισμός (ανεμιστήρες, αεριστήρες, σωλήνες εξαερισμού, αεραγωγοί κ.λπ.).